Στην καθημερινότητασυχνά χρησιμοποιείται η λέξη «παιχνίδι» και στο άκουσμά της αναδύονται θετικά συναισθήματα και χαρούμενες αντιδράσεις. Η αλήθεια είναι ότι-εκτός από το γέλιο και τη χαρά- το παιχνίδι διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη γνωστική και γλωσσική ανάπτυξη του ατόμου.
Σύμφωνα με τη Meckley (2012) για να χαρακτηριστεί μια δραστηριότητα ως «παιχνίδι» θα πρέπει να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις: η επιλογή να είναι ελεύθερη, να κατευθύνεται από εσωτερικά κίνητρα, να παρέχει ευχαρίστηση και ικανοποίηση, να εμπλέκονται ενεργά οι συμμετέχοντες, να είναι αυτοκατευθυνόμενη και να έχει νόημα.
Στη Λογοθεραπεία βασικός στόχος είναι η αποτελεσματική και επιτυχημένη επικοινωνία και για να επιτευχθεί αυτό συχνά χρησιμοποιείται το παιχνίδι, διότι αποτελεί «κλειδί» για την είσοδο στον κόσμο του παιδιού, καθώς:
- Μέσω του παιχνιδιού δημιουργείται ένα κοινό σημείο αναφοράς ανάμεσα στον ενήλικα και στο παιδί, αφού συμμετέχουν και οι δυο.
- Δημιουργείται ένα γνώριμο και ασφαλές περιβάλλον, διότι το παιχνίδι χαρακτηρίζεται από επανάληψη, με αποτέλεσμα το παιδί να γνωρίζει τι πρόκειται να ακολουθήσει και να μη βιώνει ένταση.
- Δημιουργούνται θετικά συναισθήματα και αντιδράσεις, όπως γέλιο.
- Παρέχονται ευκαιρίες επίλυσης προβλημάτων σε ένα περιβάλλον ασφαλές, από το οποίο απουσιάζει η ένταση.
- Ενισχύεται η εναλλαγή σειράς μέσω παιχνιδιών εναλλαγής ρόλων.
Όταν το παιδί δέχεται ένα ερέθισμα, δημιουργούνται στον εγκέφαλο συνάψεις μέσω των νευροδιαβιβαστών, οι οποίοι μεταφέρουν στο γνωστικό κέντρο του εγκεφάλου το ερέθισμα που έλαβαν. Κάθε φορά που το παιδί λαμβάνει περισσότερες πληροφορίες για ένα στοιχείο με διαφορετική μορφή, π.χ. οπτικά και ακουστικά, δημιουργούνται νέες συνάψεις για την προϋπάρχουσα γνώση, με αποτέλεσμα να γίνεται αυτή πιο ισχυρή. Όταν, λοιπόν, τα ερεθίσματα προσφέρονται πολυαισθητηριακά, δημιουργούνται γνωστικά δίκτυα που είναι πιο ισχυρά και παγιώνονται με την επανάληψη.
Η παραπάνω θεωρία εφαρμόζεται στην καθημερινότητα ως εξής: όταν το παιδί δέχεται το ερέθισμα, δηλ. ακούει τη λέξη «αεροπλάνο», μιμείται την παραγωγή της λέξης, βλέπει πώς μοιάζει ένα αεροπλάνο, μιμείται την κίνηση και ίσως μετατρέπεται και το ίδιο σεαεροπλάνο. Ύστερα, αρχίζει να παίρνει ρόλους, όπως αυτόν του επιβάτη, του πιλότου ή της αεροσυνοδού. Και έτσι, γίνεται μια«έκρηξη» λεξιλογίου και νοερών αναπαραστάσεων σχετικά με σημασιολογικό δίκτυο της λέξης «αεροπλάνο» με έναν ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο!
Ας δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να μάθουν με τον πιο ουσιαστικό, βιωματικό και απλό τρόπο: παίζοντας!
Ζαφειριάδη Μαριάνα
Λογοθεραπεύτρια
ΤΟΜΕΑΣ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΕΜΥΛΟ
